​

Làng nghề trước cách mạng công nghệ 4.0 - Bài 1: Chật vật tìm hướng đi

4차 산업 혁명에 수공예마을 – Part1: 길을 더듬어 찾아가고 있다.

(Theo Giang Nam – TTXVN)

 Hiện nay, lao động có tay nghề ở các làng nghề đang dịch chuyển sang làm việc ở các lĩnh vực khác hoặc thoát ly khỏi địa phương. Các chủ hộ sản xuất hầu như chưa được đào tạo về quản trị kinh doanh và thiếu kiến thức về kinh tế thị trường. Bên cạnh đó, chưa kể xuất phát điểm thấp, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, thị trường tiêu thụ không ổn định, công nghệ lạc hậu… khiến sản phẩm làng nghề Việt cứ “chật vật” tìm hướng đi.
현재 수공예마을에 있는 숙련 인력이 타업종이나 대도시로 이동하는 추세이다. 가족 중심 소규모 자영업자들이 아직 비즈니스 교육을 받지 못해 시장경제에 대한 지식이 부족한 상황이다. 그 외에 대부분이 자본 부족, 소량 생산, 불안정한 소비시장, 뒤처진 기술 등의 이유로 베트남 수공예마을이 아직 올바른 발전 진로를 못 찾고 있는 것이다.

 (Photo: Cong Luat – Vietnam News Agency )

Chỉ bán sản phẩm sẵn có 기존 제품만 판매

Theo Sở Công Thương Hà Nội, Hà Nội hiện có 1.350 làng nghề và làng có nghề; trong đó, nhiều làng nghề vẫn giữ được tốc độ phát triển tốt như sơn mài, khảm trai, điêu khắc gỗ, thêu, dệt lụa… Tuy nhiên, hiện nay, các làng nghề đang đứng trước thực trạng thiếu lao động có tay nghề để đáp ứng yêu cầu thẩm mỹ ngày càng cao của người tiêu dùng. Đây cũng là một nguyên nhân khiến sản phẩm các làng nghề truyền thống chưa đa dạng về mẫu mã, thiếu sức cạnh tranh so với sản phẩm cùng loại trong nước và quốc tế.

하노이 공예산업청에 따르면, 현재 하노이에는 총 1,350개의 수공예마을이 있으며, 그 중에서 옻칠 공예마을, 목재 공예마을, 직물 공예마을, 자수 공예마을 등 발전 전망이 밝은 수공예 마을들이 있다. 그러나, 현재 고객들의 높은 수준의 미적 욕구를 충족시킬 수 있는 숙련 인력이 부족한 것은 심각한 문제이다. 숙련 인력의 부족으로 인해 베트남 수공예품은 동종의 해외 상품과 비교했을 때 상품 종류나 디자인이 다양하지 않았으며 경쟁력이 떨어졌다.

Chia sẻ về vấn đề thiếu lao động tại làng nghề mây tre đan Phú Vinh, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Phương Quang, Giám đốc Công ty TNHH Việt Quang cho biết, vài năm trở lại đây, làng nghề Phú Vinh vốn nổi tiếng cả nước với nghề mây tre đan truyền thống, nhưng không phát triển được vì thiếu đội ngũ lao động kế cận lành nghề. Thường các hộ sản xuất chỉ làm theo mẫu có sẵn, chứ không có nhiều thợ có trình độ tay nghề, có thể thiết kế mẫu mã sản phẩm nên hàng hóa không đa dạng, thiếu sức cạnh tranh, trong khi nhu cầu của thị trường ngày càng cao và khắt khe.

이에 대해 푸빈 라탄 공예마을에 거주하는 응웬프엉광 장인은 예전부터 푸빈의 라탄 제품은 전국으로 어느 정도로 인기 있지만 숙련된 전승자가 부족함으로 더 이상 발전하기 어렵다고 표했다. 또한, 시간이 갈수록 시장의 요구가 더욱 더 높아지는 상황에서 가족 중심 베트남 사업체는 대부분이 기존 디자인에 따라 제품을 생산하는 습관이 있기 때문에 제품의 다양성과 경쟁력이 떨어진다고 밝혔다.

Là một trong những hộ sản xuất có tiếng ở xã Phú Yên, ông Nguyễn Như Diên, Cơ sở giày dép da Son Linh thừa nhận, hiện cơ sở làm vẫn mang tính chất “hàng cỏ” nhiều, với việc làm ăn nhỏ lẻ nên hiệu quả chưa cao. Mẫu mã sản phẩm phần lớn phụ thuộc vào đối tác đặt hàng. Sản phẩm tiêu thụ chủ yếu theo kiểu truyền thống, thông qua các đại lý phân phối.

푸이엔에서 구두 수제 공방을 운영하는 응웬느지엔 장인은 디자인 인력이 없기 때문에 대부분 제품은 주문자가 제공한 디자인에 의존하여 생산된 것이라고 인정했다.

Yếu và thiếu nhiều mặt. 약점과 부족한 점이 많다.

 Quy mô sản xuất phân tán, nhỏ lẻ, chất lượng chưa được cao, thiếu cơ sở mặt bằng,… đang là điểm yếu mà làng nghề phải đổi mặt. Để xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài đòi hỏi các yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe; trong khi đó, công nghệ làm ra sản phẩm cuối cùng chưa đáp ứng được yêu cầu của phía khách hàng. Đây là nguyên nhân khiến cho làng nghề có tuổi đời hàng trăm năm như: da giày Phú Yên hay may Từ Thuận vẫn quanh quẩn “ao làng”.

베트남 수공예는 영세한 생산 규모, 분산된 생산 방식, 낮은 품질, 생산 면적 부족 등 한계가 있다. 해외 시장에 진출하기 위해 높은 품질 수준을 충족시켜야 하는데 출시된 상품은 아직 고객의 요구를 만족시키지 못한다. 이런 이유로 베트남 수공예품 대부분이 국내에서 소비되고 해외 진출을 못 한 상황이다.

Không những vậy, các làng nghề hiện đang đối mặt với việc cạnh tranh về lao động đối với các khu công nghiệp lân cận. Đây là nguyên nhân khiến ông Nguyễn Như Diên dù có khách hàng đặt những đơn hàng lớn, nhưng không dám nhận do không đáp ứng được thời hạn giao hàng. “Muốn làm to, không dễ tí nào, nhà nào cũng cần thợ, mà nghề này làm theo mùa cũng không giữ được người lao động khi nguồn lực này chảy hết sang các khu công nghiệp”, ông Diên tâm sự.

뿐만 아니라, 수공예마을은 노동 인력이 근처에 있는 공업단지로 이동하는 어려움에 직면해 있다. 이에 대해 응웬느지엔 장인은 인력이 부족하기 때문에 아쉽지만 대량 주문을 받을 수 없으며, 생산 규모를 확대할 수 없다고 말했다.

PGS.TS Nguyễn Thừa Lộc, Giảng viên Cao cấp, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định, mặc dù các làng nghề đã cố gắng đưa ra các sản phẩm rất đẹp, tuy nhiên, giá trị văn hóa, sự thiết thực của các sản phẩm đối với đời sống của người dân vẫn chưa đạt tới. Thiết bị lạc hậu dẫn đến sản phẩm làm ra giá cả không cạnh tranh được với các nước, đặc biệt là Trung Quốc….

국민경제대학 응웬트아록 교수는 베트남 수공예마을이 좋은 디자인을 가진 상품을 만들기 위해 노력하고 있지만 현재 사람의 실생활에 맞는 유용한 상품은 없는 상태라고 평가한다. 낙후된 시설과 기술로 인해 베트남 수공예품은 외국 상품 특히 중국 상품에 비해 가격 경쟁력이 떨어진다고 지적했다.

Ông Fumio Kato, Giám đốc dự án “Phát triển kênh bán hàng thông qua liên kết giữa địa phương với sản phẩm và du lịch” trong khuôn khổ Chương trình Đối tác Phát triển của JICA cho hay, nhược điểm của các làng nghề Việt nói chung và các nghệ nhân làng nghề nói riêng là không có thói quen ghi chép dữ liệu. Đó là xem mình đã làm gì và làm như thế nào, để từ đó rút ra kinh nghiệm cho những lần sản xuất. Bên cạnh đó, sản phẩm của Việt Nam to, nặng, mẫu mã đơn điệu làm cho du khách muốn mua nhưng không mua được, cho dù kỹ thuật là hàng đầu thế giới. Một nhược điểm nữa đó là không bao giờ đúng thời hạn giao hàng, chưa kể đến sự khác biệt về chất lượng và sai số chất lượng cực lớn.

 JICA가 진행하는 ‘지방 특색과 상품, 관광의 연결을 통한 판로 개발’ 프로젝트의 대표 푸미오 카토는 베트남 수공예마을과 수공예 종사자의 약점은 ‘데이터 기록 습관이 없는 것’이라고 지적했다. 데이터 기록은 공방에서 무엇을 어떻게 제작하는지 등의 상품 제작 과정 기록을 통해 나중에 더 좋은 상품을 제작할 수 있도록 중요한 역할을 한다. 베트남 장인이 훌륭한 공작 솜씨를 가지고 있음에도 일정하지 못한 상품의 무게, 크기, 디자인 때문에 많은 관광객들이 베트남 수공예품을 사지 않는다고 답했다. 그 외에도 배송날짜, 품질 보장 등을 잘 시키지 못 하는 한계가 있다고 지적했다.

Thực tế cho thấy, lâu nay, các làng nghề vẫn kinh doanh theo cách làm truyền thống xưa cũ, đó là sản xuất và bán những cái mình có mà không sản xuất và bán cái thị trường cần; thiếu khả năng tự khai thác thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu… Trong xu thế toàn cầu hiện nay, Cách mạng công nghiệp 4.0 được hi vọng sẽ giúp cho các làng nghề phát triển. Tuy nhiên để tận dụng được những lợi thế này, các làng nghề phải định vị lại trình độ của các chủ thể kinh doanh để có giải pháp áp dụng phù hợp.

사실상 베트남 수공예마을이 대부분 오랜 기간 동안 전통적인 생산∙운영방식을 유지해왔다. 기존 제품의 생산∙판매에 치우치며, 시장의 실제 요구를 반영하지 못 한 상황이다. 특히 해외 시장 개척에 관한 능력이 약하다. 4차 산업 혁명은 베트남 수공예의 발전에 좋은 기회이기도 하지만 동시에 위기이기도 하며 수공예마을이 재구조화 되고 수공예 자영업자들은 지금부터 시장∙경영 지식의 향상과 기술 개발 등 역량강화가 필요하다.

Nam Giang 기자 (베트남 통신사 Vietnam news agency/ Bnews.vn)

원본 링크: https://bnews.vn/lang-nghe-truoc-cach-mang-cong-nghe-4-0-bai-1-chat-vat-tim-huong-di/102352.html

Le Lan Huong 번역